Formularium Ouderenzorg
Impetigo
Literatuur geraadpleegd tot: 14/02/2022
- De behandeling verschilt niet van die van de algemene bevolking.
- In een collectiviteit zijn bij epidemieën en/of terugkerende infecties bepaalde algemene maatregelen nodig om besmetting te voorkomen zie Algemene maatregelen voor de preventie van infectie.
- Indien de patiënt een bekende MRSA-drager zie Beleid bij multiresistente kiemen (MDRO: MRSA, ESBL-E, CPE, VRE,…).
- Zie ook BAPCOC Repertorium BCFI 11.5.9.5: S. Aureus en MRSA.
- De geselecteerde aanpak voor ouderen is in overeenstemming met de BAPCOC-gids en luidt als volgt:
- Algemene hygiënische maatregelen om uitbreiding van letsels te voorkomen.
- Bij beperkte letsels volstaat behandeling met een topisch antibioticum: fusidinezuur crème cutaan.
- Bij uitgebreide letsels en een gegeneraliseerde manifestatie van de ziekte:
- Flucloxacilline oraal.
- Alternatief bij niet IgE-gemedieerde penicillineallergie: cefalexine oraal.
- Alternatief bij IgE-gemedieerde penicillineallergie: azithromycine oraal.
- Bij heel ernstige vormen: een uitstrijkje ter opsporing van PVL+ ( Panton-Valentine leukocidine”-producerende Staphylococcus aureus).
- Bij dragerschap van MRSA of van PVL+: doorverwijzen naar specialist..
Introductie
Het natuurlijke verloop van impetigo is niet gekend, wat de interpretatie van het kleine aantal gepubliceerde onderzoeken moeilijker maakt.
Behandeling
Geselecteerd
Niet-medicamenteus
Niet-medicamenteuze maatregelen
Adviseer bij (recidiverende) stafylokokken- en streptokokkenhuidinfecties:
- Regelmatig de handen te wassen met zeep en nagels kort te knippen.
- Een eigen handdoek te gebruiken en deze dagelijks te verversen.
- Contact met de huidinfectie (bijvoorbeeld door krabben) te vermijden
$ $ .
Het draaiboek 'Infectiebeleid in Vlaamse woonzorgcentra' raadt in geval van impetigo bij een patiënt in een woonzorgcentrum ter preventie van verspreiding, handhygiëne aan. Enkel bij zorgcontacten (afstand < 1,5 m; langdurig lichamelijk contact, bv wassen, aankleden, wondverzorging) dienen handschoenen en een overschort gebruikt te worden.
Medicamenteus
Bij beperkte impetigo zonder algemene ziekteverschijnselen: Fusidinezuurcrème lokaal
Geselecteerde geneesmiddelen: fusidinezuur lokaal
Medicamenteuze behandeling van impetigo wordt aanbevolen omdat dit sneller tot genezing leidt en het risico op besmetting sneller afneemt
De eerste keuze in ons Formularium is fusidinezuur wegens de lage prijs. Mupirocine blijft gereserveerd voor dragerschap van MRSA in de neus
Antimicrobiële middelen, die tevens systemische toepassing kennen, worden best niet lokaal gebruikt (bv. tetracycline dat lokaal effectief is tegen streptokokken en stafylokokken) omwille van het risico van resistentievorming en lokale allergische reacties
Bij uitgebreide laesies, algemene ziekteverschijnselen of onvoldoende effect van fusidinezuurcrème: Penicillinase-resistente smalspectrumpenicilline
Geselecteerde geneesmiddelen: flucloxacilline
Bij impetigo is een oraal antibioticum aangewezen bij falen van lokale behandeling, bij zeer uitgebreide vormen of algemene ziekteverschijnselen
In geval van uitgebreide letsels, gegeneraliseerde ziekte of onvoldoende resultaat met fusidinezuurcrème en bij niet IgE-gemedieerde penicilline-allergie: Cefalosporine van de eerste generatie
Geselecteerde geneesmiddelen: cefalexine
De motivatie voor deze keuze is de volgende:
- het is een door BAPCOC voorgestelde keuze,
- cefalexine is al geselecteerd in het Formularium voor een andere indicatie (zie Acute keelpijn: Bij risicopatiënten of in geval van zeer ernstige infectie of streptokokkenepidemie in een gesloten gemeenschap).
In geval van uitgebreide letsels, gegeneraliseerde ziekte of onvoldoende resultaat met fusidinezuurcrème en bij IgE-gemedieerde penicilline-allergie: Neomacrolide
Geselecteerde geneesmiddelen: azithromycine
De motivatie voor deze keuze is de volgende:
- Het is een door BAPCOC voorgestelde keuze.
- Azithromycine is reeds een selectie in het Formularium voor verscheidene andere indicaties (zie de geneesmiddelen fiche).
Geselecteerde geneesmiddelen
Doorverwijzing
Bij dragerschap van MRSA: doorverwijzing naar specialist
- De keuze van het antibioticum zal afhangen van vele factoren (plaats van de infectie, resultaten van het antibiogram, kenmerken van de patiënt, plaatselijke epidemiologische situatie, enz.) Hierop wordt nader ingegaan in het hoofdstuk Beleid bij multiresistente kiemen (MDRO: MRSA, ESBL-E, CPE, VRE,…)
- Daar het niet mogelijk is om alle gevallen in aanmerking te nemen, wordt er geen selectie voorgesteld. Specialistisch advies en samenwerking tussen alle relevante zorgverleners is wenselijk.
Bij heel ernstige vormen: een uitstrijkje( ter opsporing van PVL+) en doorverwijzing naar specialist
- S aureus PVL+ is een stam van staphylococcus aureus die een toxine produceert (Panton-Valentin leukocidine) dat verantwoordelijk is voor ernstigere infecties (groter risico op abcessen, bacteriëmie, enz.). Soms moeten dekolonisatiemaatregelen worden genomen (zie ook BAPCOC repertorium BCFI 11.5.9: S. Aureus en MRSA).
Niet geselecteerd
Medicamenteus
Lokale antiseptica
Lokale antiseptica worden bij impetigo niet aanbevolen als primaire behandeling wegens gebrek aan bewijs van hun werkzaamheid