Formularium Ouderenzorg
Decubituswonden
Literatuur geraadpleegd tot: 15/08/2016
- Preventieve maatregelen en regelmatige inspectie van de risicogebieden voor het optreden van decubitus zijn uitermate belangrijk bij risicopatiënten.
- Bij een niet-wegdrukbare roodheid moeten preventieve maatregelen (wisselhoudingen en een aangepaste onderlaag) opgestart worden.
- Enkel voor “air-fluidised” bedden is er een vermoeden van therapeutische doeltreffendheid.
- Voor de preventie en de behandeling van een hieldecubitus wordt het principe van de zwevende hielen aanbevolen.
- Een actief ulcus wordt lokaal verzorgd volgens de principes beschreven in “[indications:258]”.
Belangrijkste wijzigingen
- Preventief wordt een dagelijkse inspectie voor decubituswonden bij immobiele patiënten aanbevolen.
- Meer informatie in verband met wisselhoudingen is toegevoegd.
- Voedingssupplementen kunnen overwogen worden bij ondervoede patiënten.
Introductie
Bij decubituspreventie probeert men de grootte en de duur van de inwerkende druk- en schuifkrachten te verminderen. Verschillend maatregelen kunnen hierbij helpen: wisselhouding, drukreducerende matrassen en kussens, alternerende systemen en zwevende hielen. Het is belangrijk dat de continuïteit van de preventieve maatregelen wordt bewaakt.
Bij een risicopatiënt kan enkel een continu toegepaste preventie, in bed, in de zetel en/of in de rolstoel, het risico op het ontstaan van een decubitusletsel reduceren.
Voor een uitgebreide beschrijving van de oorzaken, preventie en behandeling van decubitusletsels verwijzen we u ook naar onze geneesmiddelenbrief : "Chronische wonden bij ouderen: oorzaken en preventie" en "Behandeling van decubitus".
Behandeling
Geselecteerd
Preventie
Bij immobiele patiënten: Dagelijkse inspectie voor decubitus
Bij bedlegerige of rolstoelafhankelijke patiënten moeten de voorkeurslokalisaties van decubitus (stuit, hiel, malleolus, tuber ischiadicum en trochanter major) minimum dagelijks geïnspecteerd worden om decubitus vroegtijdig op te sporen en een adequaat beleid in te stellen
Bij niet-wegdrukbare roodheid: Antidecubitusmatras en wisselhouding
Preventieve maatregelen zijn uitermate belangrijk bij risicopatiënten. Een RCT
Wisselhouding
Een wisselhouding wordt preventief aangeraden
Onderlaag
Antidecubitusmatrassen en -kussens worden aanbevolen
De meerwaarde van "alternating pressure" ten opzichte van "constant low pressure" matrassen is in de preventie van decubitus onduidelijk; net als de verschillen tussen de verscheidene alternating pressure matrassen en onderleggers
Ter preventie van hieldecubitus zijn drukreducerende of alternerende matrassen onvoldoende. Ter hoogte van de hielen is de druk het laagst bij het toepassen van het principe van zwevende hielen. Hierbij wordt een kussen (idealiter een driehoekkussen) onder de onderbenen geplaatst van de knieholte tot aan de achillespees zodat de hiel niet langer op de matras steunt
Het gebruik van zwachtels ter hoogte van de hielen of ellebogen, of hulpmiddelen met uitsparingen bij zitten worden niet aangeraden
Niet-medicamenteus
Bij bestaande doorligwonden: Antidecubitusmatras en wisselhouding
Wisselhouding
Een systematisch literatuuroverzicht vond geen studies over de werkzaamheid van wisselhoudingen bij decubitusulcera
Onderlaag
Een literatuuroverzicht
Voor de behandeling van een hieldecubitus wordt aangeraden om het principe van zwevende hielen toe te passen. Hierbij wordt een kussen onder de onderbenen geplaatst van de knieholte tot aan de achillespees zodat de hiel niet langer steunt
Bij het optreden van een actief ulcus: Lokale wondverzorging
Bij het optreden van een actief ulcus moet de primaire preventie aangevuld worden met lokale wondbehandeling om verergering van het defect te voorkomen. Het bevorderen van de wondheling, het reduceren van complicaties, het debrideren van necrotisch weefsel en het verkleinen van de kans op infectie zijn belangrijk.
Lokale wondheling gebeurt volgens de [indications:258].
Er zijn onvoldoende gegevens uit studies om een bepaald wondverband boven een ander te verkiezen; de schaarse gegevens die er zijn tonen geen duidelijke verschillen aan
Voedingsbeoordeling: Adequate eiwit- en calorie-inname en, indien nodig, voedingssupplementen
Literatuuroverzichten van Clinical Evidence
De richtlijn van het ACP adviseert proteïne- of aminozurensupplementen bij patiënten met decubituswonden