Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Gecompliceerde fase: slaapproblemen

Literatuur geraadpleegd tot: 01/09/2023

  • Voor slaapstoornissen bij de ziekte van Parkinson moet de onderliggende oorzaak van het slaapprobleem worden onderzocht voordat een behandeling wordt gestart.  Specifieke slaapstoornissen zoals restless-legssyndroom (RBD), REM-slaapstoornis komen vaker voor bij de ziekte van Parkinson.  Andere oorzaken zijn slaapstoornissen door dementie, depressie en door nachtelijke akinesie veroorzaakt door het uitwerken van de parkinsonmedicatie.
  • SSRI’s, tricyclische antidepressiva en MAO-inhibitoren kunnen restless legs syndrome uitlokken of verergeren.     
  • Doorverwijzing naar of overleg met neuroloog is aldus aangewezen.  In overleg met de neuroloog wordt bepaald of de parkinsonmedicatie moet worden aangepast en/of er verdere onderzoeken of behandelingen nodog zijn..
  • Slaaphygiëne is ook bij de ziekte van Parkinson een belangrijk onderdeel van de behandeling (zie Slaapstoornissen). 
  • Indien de slaapstoornis ernstig is en het niet mogelijk is om de patiënt (onmiddellijk) naar een specialist te verwijzen, kan lorazepam in acute en uitzonderlijke gevallen, voor een beperkte periode worden voorgeschreven (zie Slaapstoornissen).  

Behandeling

Geselecteerd

Bij slaapproblemen gaat men de slaaphygiëne na (zie slaapstoornissen).

In geval van storende slaapproblemen kan men een doorverwijzing naar de specialist overwegen.

Niet geselecteerd

Het initiëren van de behandeling door de huisarts zonder overleg met de neuroloog wordt afgeraden.

Bij slaapproblemen zoekt men specifieke slaapstoornissen op, zoals bijvoorbeeld “periodic limb movements disorder” en “restless legs” syndrome. In 15% der gevallen van de ziekte van Parkinson treedt ‘Rapid eye-movement (REM) sleep behaviour disorder (RBD)’ op$​​​​​​$​​​​​​. Deze diagnose kan bevestigd worden door een polysomnografie. Door verlies van inhibitie van de willekeurige bewegingen tijdens de REM-slaap treedt er motorische activiteit op tijdens het dromen, eventueel met geweld.

SSRI’s, tricyclische antidepressiva en MAO-inhibitoren kunnen RBD uitlokken of verergeren. Als therapie wordt hier clonazepam aangeraden$​​. 

Voor patiënten met nachtelijke akinesie (met moeilijk draaien in bed), "periodic limb movements disorder" en "restless legs syndrome" kan levodopa met gereguleerde afgifte geprobeerd worden, te geven bij bedtijd$​​​. Levodopa met gereguleerde afgifte wordt minder goed geabsorbeerd en daarom moet de dosis verhoogd worden met 20-30% t.o.v. levodopa met reguliere afgifte$​​​​​​​​​​. Continue dopaminerge stimulatie met apomorfine, rotigotine of duodopa zijn alternatieven$​​​​​.