Formularium Ouderenzorg
Somatische en viscerale pijn
Literatuur geraadpleegd tot: 31/03/2017
Definitie en indeling
Nociceptieve pijn: pijn door weefselbeschadiging.
Somatische pijn: nociceptieve pijn uitgaand van huid, bindweefsel, spierweefsel of bot.
Viscerale pijn: nociceptieve pijn uitgaand van ingewanden van borst of buik.
Behandeling
Geselecteerd
Medicamenteus
Bij overdruk leverkapsel of hersenen: Corticosteroïden
Geselecteerde geneesmiddelen: dexamethason
Corticosteroïden worden aanbevolen bij de behandeling van pijn door druk op het leverkapsel bij levermetastase en bij hoofdpijn t.g.v. een primaire hersentumor of hersenmetastasen
Equivalente doses : 1mg dexamethason = 5 mg methylprednisolon = 6.5mg prednisolon = 5mg triamcinolon.
Geselecteerde geneesmiddelenTe overwegen
Medicamenteus
Bij botpijn en onvoldoende effect van andere behandelingen: Bisfosfonaten
Bisfosfonaten intraveneus
Er is enige onderbouwing voor het feit dat bisfosfonaten (alleen deze die via intraveneuze weg kunnen worden toegediend) (matig) werkzaam zijn bij de behandeling van botpijn veroorzaakt door metastasen. Ze zouden bij sommige patiënten voor een kortstondige pijnverlichting kunnen zorgen
Niet geselecteerd
Medicamenteus
Benzodiazepines
De werkzaamheid van benzodiazepines bij chronische nociceptieve pijn is niet aangetoond
Neuroleptica
De werkzaamheid van neuroleptica bij de behandeling van chronische nociceptieve pijn is niet aangetoond
Tricyclische antidepressiva (amitryptiline en imipramine)
Er zijn weinig overtuigende aanwijzingen dat antidepressiva, en dan meer specifiek de tricyclische, een analgetisch effect kunnen vertonen bij chronische nociceptieve pijn (dus buiten de neuropathische pijn)
Cannabinoïden
Het gebruik van canabinoïden voor nociceptieve pijn is onderzocht en het pijnstillend effect was gelijkwaardig aan dat van codeïne (60-120mg). Ongewenste effecten zijn frequent, dosisgerelateerd en soms ernstig: sufheid, ataxie, duizeligheid, desoriëntatie, foutieve gedachten, moeilijke spraak, geheugenproblemen, droge mond, troebel zicht
Bij botpijn: NSAID's
Het nut van NSAID’s bij botpijn is niet bewezen door methodologisch correct uitgevoerd onderzoek.
Bij botpijn: Corticosteroiden
Het nut van corticosteroïden bij botpijn is niet bewezen door methodologisch correct uitgevoerd onderzoek.