Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Maculadegeneratie

Literatuur geraadpleegd tot: 08/04/2022

  • Leeftijdsgebonden maculadegeneratie is de belangrijkste oorzaak van achteruitgang van de visus bij ouderen. 
  • Een doorverwijzing is noodzakelijk ter bevestiging en ter differentiatie.
  • De exsudatieve vorm van maculaire degeneratie vereist een gespecialiseerde behandeling.
  • Rookstop wordt geadviseerd.

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie is de belangrijkste oorzaak van achteruitgang van de visus bij ouderen. Met het rooster van Amsler, kan de huisarts deze diagnose vermoeden$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​, hoewel de accuraatheid van deze test in vraag wordt gesteld$​​​​​​​​​​​​​​​. Dit rooster spoort uitval van het centrale zien op$​​​​​​. De definitieve diagnosestelling van maculadegeneratie gebeurt door de oftalmoloog. 

Behandeling

Geselecteerd

Roken is een risicofactor voor de ontwikkeling en progressie van maculadegeneratie. Rookstop zou nuttig kunnen zijn ter preventie van maculadegeneratie$​​​​$​​​​$​​​​.

De definitieve diagnosestelling van leeftijdsgebonden maculadegeneratie gebeurt door de oftalmoloog.
Patiënten worden best snel doorverwezen omdat bij de exsudatieve vorm van leeftijdsgebonden maculadegeneratie een specialistische behandeling aangewezen is. De meest toegepaste techniek is intravitreale injectie met een VEGF (vasculaire endotheliale groeifactor) inhibitor. Alternatieven zijn fotodynamische therapie of laser fotocoagulatie$​​​​​​​$​.

Te overwegen

Volgens een meta-analyse van RCTs is het preventieve effect van antioxidante vitaminen zoals vitamine C, vitamine E, carotenoïden en zink in de voeding niet aangetoond$​​​​​​​​​​​​. Enkele observationele studies vonden wel een associatie tussen de inname van antioxidante vitamines en carotenoïden via de voeding (voornamelijk groene groenten) en een lager risico op gevorderde maculadegeneratie$​​​​​$​​​​​. De plaats van voeding in de preventie van maculadegeneratie is dus nog onduidelijk$​​​​​.

Verschillende nutritionele supplementen worden gepromoot bij leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. Een Cochrane literatuuroverzicht voornamelijk gebaseerd op 1 grote RCT uitgevoerd in Amerika, besluit tot een beperkte werkzaamheid van toedienen van antioxidantia (bèta-caroteen, vitamine C en vitamine E) en zink in het vertragen van de progressie van ouderdomsgebonden maculadegeneratie$​​​​​​. Het onderzochte en dus eventueel te overwegen supplement is een voedingssupplement volgens de zogenaamde AREDS formule, bestaande uit 500 mg vitamine C, 400 IU vitamine E, 15 mg betacaroteen en 80 mg zinkoxide met 2 mg koperoxide$​​​​​​. Toediening van deze supplementen zou progressie van de ziekte in het andere oog kunnen vertragen. Het is onduidelijk of deze bevindingen geëxtrapoleerd kunnen worden naar populaties met verschillende voedingsgewoontes. Deze supplementen zijn mogelijk schadelijk bij rokers (hoger risico op longkanker), diabetici en mensen met hart- en vaatziekten (hoger risico op hartfalen). Het absolute effect van deze behandeling verhoogt als het risico op progressie hoog is en deze behandeling is dus vooral te overwegen bij een hoog risico populatie, zoals patiënten met gevorderde maculadegeneratie graad 4.

 

Niet geselecteerd

Voor wat voedingssupplementen betreft, stelt een Cochrane review$​​​​ dat er geen onderbouwing is voor het feit dat vitaminen, mineralen of antioxidantia supplementen maculadegeneratie zouden kunnen voorkomen.
Een eerdere RCT bij vrouwen met een hoog cardiovasculair risico daarentegen toonde een beperkt effect van de toediening van foliumzuur, vitamine B6 en vitamine B12 op het voorkomen van leeftijdsgebonden maculadegeneratie$​​​​​​​​​​​. Maculadegeneratie was in deze studie echter een secundair eindpunt, wat betekent dat de resultaten slechts aanleiding geven tot een hypothese die eerst verder moet onderzocht worden vooraleer we hieruit conclusies mogen trekken$​​​​. Gezien de Cochrane review deze hypothese niet bevestigde, worden voedingssupplementen in het kader van preventie van maculadegeneratie niet geselecteerd.

Er is momenteel onvoldoende bewijs dat statines het ontstaan van maculadegeneratie kunnen beïnvloeden$​. 

Er is momenteel onvoldoende bewijs dat statines de progressie van maculadegeneratie kunnen beïnvloeden$