Formularium Ouderenzorg
Orale candidose
Literatuur geraadpleegd tot: 02/02/2021
- Orofaryngeale candidose is een zelflimiterende aandoening.
- Behandeling wordt overwogen bij pijn of voedingsproblemen. Om tot een duurzame genezing te komen dienen ook de onderliggende oorzaken ( slechte hygiëne van het kunstgebit, droge mond, roken…) behandeld te worden.
- Lokale behandeling met miconazole is een eerste keuze.
- Indien risico op interacties is lokaal nystatine een alternatief.
- Enkel bij therapiefalen, kan een systemische behandeling met fluconazol overwogen worden. Voorzichtigheid is echter geboden bij oudere patiënten, vooral als er sprake is van comorbiditeit en/of polymedicatie.
- Tijdens de behandeling moet het kunstgebit zeker gedesinfecteerd worden.
Behandeling
Geselecteerd
Medicamenteus
Eerste keuze: Azoolderivaat lokaal
Geselecteerde geneesmiddelen: miconazol - orale gel
Bij volwassenen dienen onderliggende oorzaken (vb. slechte hygiëne kunstgebit) behandeld te worden om tot duurzame genezing te komen (zie BAPCOC).
Tijdens de behandeling is het zeker aangewezen om het kunstgebit te desinfecteren met een oplossing van chloorhexidine en cetylpyridiniumchloride. Er zijn drie belangrijke punten om te onthouden:
- Controleer of het kunstgebit nog in goede staat is (glad oppervlak).
- Poets de prothese voldoende (verwijder tandplak) met een harde borstel + controleer eventueel met tandplakverwijderende kleurstoffen (vloeistof of tablet).
- Houd de prothese 's nachts droog.
Indien behandeling nodig geacht wordt omwille van pijn of voedingsproblemen, is lokale behandeling de eerste keuze (GRADE 1B volgens BAPCOC). Bij orale candidose zijn miconazol lokaal en nystatine lokaal doeltreffend
Posologie ( volgens BAPCOC):
- miconazol orale gel
- 4 applicaties van 2,5 ml per dag tot 1 week na verdwijnen van de letsels
Bij risico's op interacties met miconazol: Polyeen lokaal
Geselecteerde geneesmiddelen: nystatine
PRODIGY
BAPCOC positioneert topische nystatine als een minder doeltreffend alternatief voor orale miconazol-gel (zie: BAPCOC)
Posologie (volgens BAPCOC)
- nystatine orale suspensie
- 6 ml per dag in 4 giften tot 1 week na verdwijnen van de letsels
Geselecteerde geneesmiddelen
Enkel bij falen van een lokale behandeling: Oraal azoolderivaat
Geselecteerde geneesmiddelen: fluconazol
Enkel en alleen bij falen van een lokale behandeling.
Bij therapiefalen kan systemische behandeling overwogen worden (GRADE 1B, volgens BAPCOC): fluconazol wordt geselecteerd.
Posologie (volgens BAPCOC)
- Stomatitis:
- Fluconazol oraal, 200 mg de eerste dag in 1 gift - verder 100 mg per dag in 1 gift gedurende 7 tot 21 dagen volgens klinische evolutie.
- Atrofische candida stomatitis ten gevolge van kunstgebit:
- Fluconazol oraal 50 mg per dag in 1 gift gedurende 14 dagen.
Bij nierinsufficiëntie moet de dosering worden aangepast (zie de medicatiefiche).
Fluconazol moet met voorzichtigheid worden gebruikt bij oudere patiënten, vooral bij patiënten met comorbiditeiten en bij patiënten die meerdere geneesmiddelen gebruiken. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan het risico van hartritmestoornissen (verlenging van het QT-interval) en bij gelijktijdig gebruik met bepaalde antidiabetica, antivitamine K, anti-epileptica (remming van CYP 2C9 en 2C19).
Geselecteerde geneesmiddelen