Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Preventie van recidieven

Literatuur geraadpleegd tot: 30/05/2017

  • Chronische behandeling om recidieven te voorkomen wordt in richtlijnen aanbevolen bij patiënten gediagnosticeerd met jichtaanvallen en minstens één jichtknobbel of bij patiënten die minstens 2 aanvallen per jaar vertonen.
  • De bewijzen van werkzaamheid van allopurinol zijn echter zeer zwak, met een soms ernstige potentiële toxiciteit.

Behandeling

Te overwegen

  • We beschikken niet over gerandomiseerd onderzoek dat het nut van gewichtsreductie, een verminderd alcoholverbruik of een purine-arme voeding aantoont$​​.
  • Sommige dieet- en leefstijlmaatregelen zouden jichtaanvallen en andere schade ten gevolge van urinezuurdepositie kunnen voorkomen. Er zijn geen gerandomiseerde klinische studies die het klinische nut van deze aanpak of het geschikte moment om een chronische behandeling op te starten aantonen$​​.

Werkzaamheid

  • Uit een systematische review van de Cochrane Collaboration blijkt dat voor de chronische behandeling van jicht (één enkele kleine RCT) allopurinol niet significant werkzamer is dan placebo om de incidentie van jichtaanvallen te verminderen, maar wel de urinezuurspiegel verlaagt$​​.
  • Een systematische review van de Cochrane Collaboration herneemt drie studies die geen verschil in werkzaamheid aan het licht brengen tussen allopurinol en febuxostat, terwijl febuxostat de urinezuurspiegel meer verlaagt. Een studie en een meta-analyse tonen geen verschil in werkzaamheid aan tussen allopurinol en benzbromaron$​​.
  • Een prospectieve cohortstudie wijst op een verhoogd mortaliteitsrisico (cardiovasculair en all-cause)  bij Taiwanese patiënten met jicht die niet behandeld werden met urinezuurverlagende stoffen versus patiënten zonder jicht. Bij patiënten die aan jicht lijden vermindert een urinezuurverlagende behandeling het risico op een cardiovasculair event en all-cause mortaliteit (vergeleken met de afwezigheid van dergelijke behandeling)​.

Veiligheid

  • Een systematische review van de Cochrane Collaboration (2 RCT's) toont aan dat allopurinol voor de chronische behandeling van jicht niet meer ongewenste effecten veroorzaakt dan placebo$​​.
  • Een retrospectieve studie bij een zeer omvangrijke populatie wijst op een verhoogde incidentie van (soms fatale) overgevoeligheidsreacties op allopurinol en op een hogere mortaliteit bij patiënten met een verhoogde urinezuurspiegel en een renale of cardiovasculaire aandoening$​​.
  • Risico op ernstige ongewenste effecten zoals beenmergdepressie en ernstige cutane reacties$​​​​​​​​​​​​​​​​.

Selectie

  • Gezien de potentieel ernstige ongewenste effecten moet het opstarten van een behandeling met allopurinol voorbehouden blijven voor patiënten met de bevestigde diagnose van jichtaanvallen en ten minste één tofus of minstens twee opstoten per jaar (hard bewijs) en – volgens consensus - tot patiënten met minstens matige nierinsufficiëntie of met nierstenen$​​​.
  • Een geleidelijke dosisverhoging, de levenslange voortzetting van de behandeling en het opstarten ervan ten vroegste enkele weken (vier, volgens de NHG-Standaard$​​​) na de laatste aanval worden doorgaans aanbevolen. Een studie in een zeer zorgvuldig geselecteerde populatie heeft echter aangetoond dat behandeling met allopurinol ingesteld mag worden tijdens een (acute) jichtaanval$​​​.

 

Geselecteerde geneesmiddelen

Niet geselecteerd

Een review van de Cochrane Collaboration  wijst op de schaarse bewijzen van goede kwaliteit voor betreft de (talrijke) voedingssupplementen die voor de chronische behandeling van jicht worden aangeboden$​​.

Werkaamheid

  • Febuxostat, een nieuw middel van de klasse van de xanthine-oxidase-inhibitoren, toont geen winst op vlak van preventie van jichtaanvallen vergeleken met allopurinol$​​​​​​​​​.

Veiligheid

  • Febuxostat heeft mogelijk een grotere cardiovasculaire toxiciteit en is veel duurder, vergeleken met allopurinol$​​​​​​​​​.
  • Recent werd een verhoogd risico op ernstige hypersensibiliteitsreacties waaronder het syndroom van Stevens-Johnson (zoals ook met allopurinol) en anafylactische shock toegevoegd aan de SKP van dit middel.
  • Ernstige leverstoornissen$​​ en agranulocytose$​​werden aan het gebruik van dit middel gerelateerd.

Pegloticase is geregistreerd op Europees niveau voor de behandeling van ernstige jichtaanvallen ondanks een basisbehandeling zoals allopurinol. Het geneesmiddel moet in het ziekenhuis als infuus worden toegediend. De symptomatische werkzaamheid op korte termijn is zwak. Momenteel is de beoordeling ervan ontoereikend. $​​​